کانی عبارت است از عناصر یا ترکیبات شیمیایی طبیعی جامد ، همگن ، متبلور و ایزوتروپ با ترکیبات شیمیایی نسبتاً معین که در زمین یافت می‌‌شود. خواص فیزیکی کانیها در حدود مشخص ممکن است تغییر نمایند. کانیها به صورت اجسام هندسی با ساختمان اتمی منظم متبلور می‌گردند که به آن بلور می‌گویند. اگر بلور یک کانی را به قطعات کوچک و کوچکتر تقسیم نماییم سرانجام به کوچکترین جزء دارای شکل هندسی منظم خواهیم رسید که آن را واحد تبلور ، سلول اولیه و یا سلول واحد بلور می‌نامند. از کنار هم قراردادن واحدهای تبلور شبکه بلورکه سازنده اجسام متبلور است ایجادمی‌گردد.

  علاوه بر کانیهای متبلور با دسته‌ای از ترکیبات دارای تمامی خواص کانی بجز سیستم تبلور می‌باشند که این دسته را شبه ‌کانی می‌نامند و شرایط تشکیل کانیها بسیار متفاوت است ، برخی مانند پیریت ممکن است در شرایط بسیار متنوعی ایجاد ‌گردند در حالیکه برخی دیگر به عنوان شاخص کانی ، فشار ، دما وجود عناصر رادیواکتیو و ... مورد استفاده قرار می‌گیرند. همه کانیها به استثنا شبه‌کانی‌ها در یکی از 7 سیستم تبلور شناخته شده متبلور می‌گردند. برخی از کانیها در شرایط مشابه در کنار هم تشکیل می‌گردند که به آنها پاراژنز با کانی‌های همراه گفته می‌شود. کانیها در طبیعت در اندازه‌‌های بسیار متفاوتی یافت می‌شوند که بر این اساس آنها را به درشت بلور ، متوسط بلور ، ریز بلور و مخفی بلور تقسیم می‌نمایند. برخی از انواع درشت بلور و متوسط بلور در نمونه‌های دستی قابل تشخیص بوده ، انواع ریز بلور توسط میکروسکوپهای قوی و کانیهای مخفی بلور را به کمک اشعه ایکس و میکروسکوپهای الکترونی می‌توان شناسایی نمود.

اهمیت اقتصادی کانیها

کانیها دارای ارزش اقتصادی بسیار زیادی می‌باشند، بطوری که اقتصاد بسیاری از کشورهای جهان نظیر شیلی ، گینه ... بر اساس مواد معدنی پایه‌ریزی شده است. اگر چه بسیاری از کانیها دارای ارزش درمانی ویژه خود هستند و حتی تعدادی به عنوان مواد سمی و مهلک مورد استفاده قرار می‌گیرند، ولی افرادی نیز وجود دارند که همراه داشتن کانیهای معین را در درمان برخی از بیماریهای موثر می‌دانند. در سراسر جهان عده زیادی علاقمند به جمع‌آوری مجموعه‌های کانی هستند، در یک پیک نیک خانوادگی می‌توان نمونه‌هایی از این خلقت زیبای خداوند جمع‌آوری نمود. با توجه به اینکه در کشور ما کانیهای متنوعی وجود دارند و بسیاری ازآنها قابل دسترس می‌باشند .

کانیها از دوران پیش از تاریخ ، نقشی اصلی در نحوه زندگی بشر و استاندارد زندگی وی داشته‌اند. با گذشت هر قرن ، اهمیت اقتصادی کانیها به گونه‌ای فزاینده بیشتر شده و امروزه به اشکال بیشماری ، از احداث آسمانخراشها گرفته تا ساخت رایانه به آنها وابسته‌ایم. تمدن جدید ، به طور شگفت آوری به کانیها وابسته است و کاربرد وسیع آنها را الزامی کرده است. تعداد کمی از کانیها مانند تالک ، آزبست ، گوگرد و ... به همان شکل استخراج شده ، معروف می‌شوند. اما بسیاری از آنها را برای به دست آوردن یک ماده مفید ، باید در آغاز فرآوری کرد. برخی از محصولات آشناتر عبارتند از : آجر ، شیشه ، سیمان ، گچ و چیزی در حدود بیست فلز از آهن گرفته تا طلا. کانسنگهای فلزی و کانیهای صنعتی در همه قاره‌ها و در هر جا که کانیهای خاص به اندازه کافی تمرکز یافته و استخراج آنها اقتصادی باشد، استخراج می‌شوند.

  در فاصله 60 کيلومتري شهر قشم و در مناطق باتلاقي و تالابي حاشيه شمال غربي جزيره قشم در گستره اي به وسعت 85806 جنگل هاي مانگرو حفاظت شده  حراي ايران قراردارد.

مانگرو به اجتماعات جنگلي  سازگار با آب و خاک شور ساحل دريا اطلاق مي شود. اين جنگل ها از گياهان چوبي دانه دار تشکيل شده اند که در گستره جزر و مد مصب ها ، دلتا ها ، جزاير ، خورها و خليج ها در طول مناطق حاره کشيده شده اند.جنگل هاي مانگرو در مقابل شوري آب و خاک بردبارند ، ولي براي حفظ موجوديت و خصوصيات خود به جريان آب شيرين دائمي نياز دارند .

فصل بارندگي در اين منطقه از آذر تا فروردين ماه و مقدار آن از 100 تا 300 ميلي ليتر متغير است.

بر اساس گزارش اتحاديه حفاظت از طبيعت و منابع طبيعي (IUCN ) وسعت جنگل هاي مانگرو  جهان يکصد هزار کيلومتر  مربع و بيشترين محدوده پراکنش آنها در مناطق آمريکا ، استراليا و آسيا است.

ويژگي هاي جنگل هاي مانگرو به گونه اي تنگاتنگ بستگي به شرايط اقليمي ، شکل زمين در اراضي ساحلي ، دامنه جزر و مد ، نوع خاک و جريان آب شيرين دارد. به همين دليل ، اين جنگل ها ، از نظر ترکيب گونه اي ، بسيار متنوع هستند. جنگل هاي حراي جنوب کشور ما بر خلاف اغلب جنگل هاي مانگرو جهان تنها از يک گونه و به ندرت از دو گونه تشکيل شده اند.

عنصر اصلي سازنده اين جنگل ها گونه اي به نام AVICENNIA MARINA است که به نام دانشمند بزرگ ايراني ابوعلي سينا نامگذاري شده و از مقاوم  ترين گونه هاي مانگرو موجود در جهان است.

پراکنش جنگل هاي حرا به چهار عامل حرارت ، شوري دريا ، جريان هاي ملايم دريايي و جنس خاک بستگي دارد.

جنگل هاي مانگرو ايران با دارا بودن شرايط خاص گياهي و جانوري از زيستگاه هاي مهم به شمار مي روند و به همين جهت از سوي اتحاديه حفاظت از طبيعت و منابع طبيعي به عنوان ذخيره گاه زيستکره ( MAM&BIOSPHERS ) ( MAB/ BR ) اعلام شده.

ذخيره گاه هاي زيستکره جهاني مناطقي از خشکي ، دريا و دريا خشکي هستند که دست نخورده و بکر باقي مانده و قابليت برگشت به حالت اول را داشته باشند. اين مناطق براي حمايت از توسعه پايدار و رفع تعارض بين انسان و طبيعت  به ثبت رسيده اند. در جهان حدود 57 ذخيره گاه  و زيستکره جهاني موجود است که 9 منطقه آن در ايران واقع شده است.منطقه حفاظت شده  حرا که از سال 1351 به سبب پيوستگي بيشترين مساحت و تراکم خوب از درختان حرا و نقش مهم اکولوژيکي آن در حيات وحش منطقه و توليد مثل و تکتير آبزيان و پرندگان از سوي سازمان حفاظت از محيط زيست ، منطقه حفاظت شده اعلام شد يکي از ذخيره گاه هاي مهم است که در 17 ژانويه سال 1977 ميلادي به طور رسمي در شبکه ذخيره گاه هاي زيستکره در برنامه " انسان و کره مسکون" يونسکو ثبت شده است.

درختان حرا نسبت به شوري زياد حساس هستند و در گستره خشکي اغلب با تراکم کمتري ديده مي شوند. با افزايش شوري خاک ، درختان حرا در سطح خشکي جاي خود را به گونه اي شور پسند واگذار مي کنند که از حاشيه آنها را احاطه کرده اند.

بالا آمدن و فرونشستن آب دريا در سواحل ، که به گونه اي موزون و مستمر در شبانه روز انجام مي گيرد ، از جمله عوامل تعيين کننده در شکل گيري تنوع حيات  در اکو سيستم حراست.

حرا گياهي است به شکل درختچه يا درخت با اندازه هاي متفاوت بين 3 تا 6 متر ارتفاع که شاخ و برگ سبز روشني دارد . اجتماع اين درختان پوشش فشرده و انبوهي را در بخش تاج درخت به وجود مي آورد.تنيدگي شاخه ها در يکديگر به گونه اي است که دسترسي به درون آن چندان هم آسان نيست.

ريشه هاي اصلي حرا بسيار کوتاه است ولي ريشه هاي عمودي به طول 20 الي 30 سانتي متر از سطح گل خارج مي شوندکه پنوماتوفر ناميده مي شوند و در عمل تهويه و تنفس گياه را در شرايط بي هوازي انجام مي دهند.

درختان حرا تنه هاي متعدد دارند به طوري که تشخيص تنه اصلي به آساني ميسر نيست . برگ درختان حرا دائمي بوده و از اين رو اين جنگل ها را جنگل هاي هميشه بهار  نيز مي گويند.

 درخت حرا در خرداد ماه به شکوفه و گل مي نشيند و گل هاي زرد کوچک آن در زمينه سبز شاخ و برگ درخت بسيار زيباست . گل حرا عطر ملايم و شامه نوازي دارد.چيزي شبيه بوي همه ادويه هاي هندو چين! بويي ناشناخته و مبهم! بويي که در هيچ گل و گياه ديگري نشان و حضور ندارد.

در اواخر تير ماه تا اواسط مردادماه گل ها به ميوه تبديل مي شوند . ميوه حرا بادامي شکل و کوچک است . زمان بذرگيري نيمه دوم مرداد تا نيمه اول شهريور ماه است

دانه درخت حرا، بر خلاف بذر درختان خشکزي ، بر روي درخت مادر جوانه مي زند و سپس از پايه مادري جدا شده و در گل و لاي پاي درختان فرو مي رود و نهال جديدي را به وجود مي آورد و به همين دليل آن را شبه زنده زا مي گويند

 فايده هاي حرا

از ديگر ويژگيهاي درختان حرا شيرين کردن آب دريا و مصرف آن و ترشح نمک از طريق برگ ها است. نمک ترشح شده از گياه را به خوبي مي توان به صورت برآمدگي هايي در پشت برگ ها مشاهده کرد.

سرشاخه و برگ درختان حرا علاوه بر خوش خوراک بودن ، داراي ارزش غذايي معادل يونجه و جو براي حيوانات است.

از اين درخت همچنين مي توان خمير کاغذ تهيه کرد. در بعضي از کشورها از چوب درخت حرا تسبيح و گردن بند درست مي کنند

جنگل هاي حر اگرچه توده خالص و يک دستي هستند که هيچ گونه تنوع گياهي در آنها ديده نمي شود ولي از تنوع جانوري بسياري برخوردارند. اين تنوع مديون موقعيت گذرگاهي اين جنگل ها است. علاوه بر آن ، کفه هاي گلي و باتلاق ها نيز هر يک سهمي در اين تنوع دارند.

جنگل هاي حرا در يک محيط زيستي ديناميک واقع شده اند که سطح آب در آنها به شدت نوسان دارد. در واقع اين جنگل ها تالاب هايي هستند که پيوسته در برابر تغييرات جريان آب شور و شيرين قرار دارند.

موقعيت گذرگاهي اگرچه سبب مي شود که جنگل هاي حرا از غناي هر دو اکوسيستم آب شور و شيرين و خشکي و دريا بهره مند شوند ولي همين موقعيت نقطه آسيب پذير اين جنگل ها نيز به حساب مي آيد . زيرا از هر دو سو مي توانند مورد آسيب قرار گيرند. اين ويژگي سبب شده است که جنگل هاي  مانگرو نيز به عنوان زيستگاه حساس شناخته شوند.

تهديدها

1-تخريب جنگل ها و تبديل آنها به ساير کاربري ها- و از همه مهمتر آلودگي هاي دو سويه آب و خشکي- از جمله عوامل تهديد کننده اين زيستگاه هاي حساس و مهم به شمار مي روند.

2- سال هاي اخير ، فشارهاي ناشي از رشد جمعيت در جزيره قشم موجب شده که ميزان برداشت محلي از اين جنگل ها افزايش يابد .

 3-علوفه چيني از شاخ و برگ درختان حرا از عادي ترين اين مصارف است.جالب توجه آنکه در بعضي از قسمت هاي اطراف روستاي طبل،نزديکي خشکي و جنگل سبب شده است که گله هاي شتر نيز خود را به جنگل برسانند و از سرشاخه ها تغذيه کنند .

۴- نوع سواحل ، پايداري و بقاي هيچ يک از فعاليت هاي جوامع انساني ( نظير صيادي، کشاورزي ، کشتيراني ) بدون وجود اين جنگل ها قابل تضمين نيست.

این پل به طول حدود 36 کیلومتر شهر جیانگ شینگ در نزدیکی شانگهای را به شهر بندری نیگبو در استان شرقی ژجیانگ متصل می کند.
گفته می شود یک میلیارد و 700 میلیون دلار برای ساخت این پل که مسیر شانگهای تا نینگبو را 120 کیلومتر کاهش می دهد هزینه شده است.
ساخت این پل حدود 4 سال به طول انجامیده است. شش مسیر عبور خودرو بر روی این پل تعبیه شده و رانندگان می توانند با سرعت 100 كیلومتر در ساعت روی پل رانندگی كنند.

هاریکن ها چرخنده های حاره ای هستند که سرعت باد آنها از 64نات (71 متر در ساعت ) بیشتر باشد، آنها در نیمکره شمالی در خلاف جهت عقربه های ساعت و در نیمکره جنوبی در جهت عقربه های ساعت حول مرکز خود می چرخند هاریکن ها از اجزای ساده توفان های تنمدری شکل می گیرند، این توفان های تندری به کمک اقیانوس و شرایط جوی به هاریکن تبدیل می شوند. در ابتدا دمای آب اقیانوس باید بیشتر از 25 درجه سانتیگراد باشد( 81 درجه فارنهایت ) گرما ورطوبت آب گرم اقیانوس ها به عنوان منبع انرژی برای هاریکن ها حساب می شوند به همین دلیل است که هاریکن ها به هنگام عبور از روی خشکی و یا اقیانوس های سرد تر ویا مناطقی که دارای گرما ورطوبت کافی نباشند به سرعت تضعیف می شوند.

برش قائم باد در محیط اطراف چرخنده ای حاره ای بسیار با اهمیت است که منظور از برش باد میزان تغییر در سرعت و جهت باد با افزایش ارتفاع است.

هنگامی که برش باد ضعیف باشد توفان که قسمتی از چرخنده است به صورت قائم رشد می کند و گرمای نهان ناشی از چگالش در هوایی که مستقیما در بالای توفان قرار دارد آزاد می شود و به توسعه توفان کمک می کند هنگامی که برش باد قوی تری وجود داشته باشد توفان به صورت اریب وکج در می آید و گرمای نهان بر روی منطقه گسترده تری آزاد می شود

ساختار کلی هاریکن ها

هنگامی که فشار سطح شروع به افت می کند توفان حاره ای تبدیل به هاریکن می شود و سرعت باد آن به 64 نات می رسد و چرخش حول هسته مرکزی توسعه پیدا می کند.

چشم توفان : ویژگی مشخص در همه هاریکن ها که فقط مربوط به آنها می باشد نقطه تیره ای است که در وسط هاریکن ها یافت می شود و به آن چشم توفان يا مركز توفان می گویند چشم هنگامی قابل دیدن می شود که هوای صعود کننده به جای اینکه به بیرون منتقل شود به سمت مرکز توفان انتقال یابد این هوا از تمام راستاها به سمت داخل حرکت می کند، این همگرایی موجب می شود که هوا در مرکز توفان نزول کند این نزول هوا محیط اطراف را گرم تر می کند و تبخیر ابرها موجب پیدا شدن یک منطقه صاف در مرکز می شود.

دیوار چشم : اطراف چشم توسط کمربندی از شدید ترین باد ها و بارندگی ها احاطه شده است که به آن دیوار چشم (eye wall ) می گویند دیوار چشم به این دلیل به این نام خوانده می شود که معمولا مرکز هاریکن توسط دیواری از ابر احاطه می شود در سطح زمین باد به طرف مرکز طوفان در حرکت است و هوا را مجبور می کند که در مرکز صعود کند همگرایی دیوار چشم به اندازه ای شدید است که هوا با سرعت بیشتری نسبت به نقاط دیگر هاریکن به بالا کشیده می شود بنابر این انتقال رطوبت از اقیانوس به توفان و گرمای نهان ازاد شده در این مکان بیشتر است.

نوار مارپیچی: نوار بزرگی از ابرها ی باران زا در اطراف دیوار چشم به طور مارپیچ وجود دارد که به آنها نوار مارپیچی گفته می شود (Spiral bamd) گاهی اوقات فاصله هایی بین این نوار ها وجود دارد که هیچ بارندگی در آ؛نها دیده نشده است به طور کلی اگر از لبه هاریکن به طرف مرکز آن حرکت کنیم خواهیم دید که در برخی از نواحی آن بارندگی شدید است و در برخی نواحی بارندگی آرام است و این امر به طور متوالی تکرار می شود تا به مرکز توفان برسیم و هرچه به مرکز وچشم هاریکن نزدیک تر شویم بارندگی شدید تر می شود.

هاریکن ها به راحتی توسط نوتر چرخشی دور چشم در تصاویر ماهواره ای و راداری قابل تشخیص هستند هاریکن ها با توجه به وسعت باد آنها توسط مقیاس (saffir simpson) دسته بندی می شوند. در شرایط مساعد جوی هاریکن ها می توانند برای مدت چند هفته عمر کنند در بالای آب های سرد یا سطح خشکی هاریکن ها به سرعت ضعیف می شود.            

مسيرهاریکن ها

مسیر یک هاریکن یک کمربند است که هاریکن در آن واقع است به طور مثال هاریکنی که از آتلانتیک حاره ای شرقی سرچشمه می گیرد توسط باد های تجاری شرقی به غرب در منطقه حاره ای منتقل می شود سر انجام این توفان ها به سمت شمال و مناطق فوق حاره ای مهاجرت می کنند و به عرض های بالا تر می روند به عنوان مثال در اثر این حرکت ها خلیج مکزیک و سواحل شرقی ایالات متحده در این خطر هستند که هر سال یک یا دو هاریکن را تجربه کنند،

هاریکن ها انرژی خود را از سطح آبهای گرم مناطق حاره ای کسب می کنند به همین دلیل است که هنگامی که آنها از روی آبهای سرد مناطق عرض های میانی و خشکی ها عبور می کنند به سرعت ضعیف شده و از هم می پاشند.

قله اورست رفيع ترين کوه کره زمين با ارتفاع 8848 متر از سطح دريا در مرز مشترک کشورهاي نپال و چين قرار گرفته است .

در سال 1999 موسسه نشنال جئوگرافي با قرار دادن يک دستگاه GPS ( موقعيت ياب جهاني ) ارتفاع جديد قله را 8850 اعلام نمود . ولي در سال جاري و در پي گزارشات ذوب شدن يخچال هاي هيمالايا و کم شدن ارتفاع قله اورست دانشمندان چيني قصد اندازه گيري مجدد ارتفاع آن را دارند. در بيشتر منابع ارتفاع قله 8848 متر ذکر شده است .

مسير جبهه جنوبي( نپال )  امروزه به عنوان پر طرفدارترين مسير براي دست يابي به تارک اورست در آمده است . کمپ هاي پيش بيني شده در اين مسير 4 کمپ است که آخرين کمپ براي حمله نهايي در ارتفاع 7900 متري برقرار مي شود.اکثر کوهنوردان از اين نقطه به بعد براي صعود قله از ماسک و اکسيژن مصنوعي بهره مي گيرند. 

تيم اعزامي فدراسيون کوهنوردي به سرپرستي صادق آقاجاني  در پي صعود هاي موفق قلل کمونيزم - خان تانگري - گاشر بروم II  در سال هاي قبل در سال  1377 و از همين مسير موفق شد  چهار کوهنورد را به قله اورست برساند. و نام کشور ايران را در فهرست کشورهاي صعود کننده به اورست ثبت نمايد.

اعضای تیم فاتح اورست در سال 1377 : زنده یاد محمد اوراز- زنده یاد داود خادم-  اقبال افلاکي - حميد اولنج - حسن نجاريان- جلال چشمه قصاباني- رضا زارعي - عباس علينژاد-  بهمن رستمي - فريدون بياتاني- محمود مقدم- رسول نقوي -ابوالفضل سقائي- احمد قانعي -همايون بختياري- محمد جدائيان.

Powered By
  BLOGFA.COM