پایگاه ملی داده های علوم زمین کشور - پی آمد بارندگی 72 ساعته ی نخستین روزهای فروردین 1386؛ لغزش گوه ای سنگی به ابعاد تخمینی دو هزار متر مکعب ((m)40 *(m)5*(m)10)، کیلومتر 103 محور مواصلاتی کرج – چالوس (8 کیلومتری ولی آباد؛ گردنه ی هزار چم)، را بطور کامل مسدود نمود.
   به گزارش پایگاه ملی داده های علوم زمین کشور، ریزش قطعات سنگ به مسیر رودخانه، اندکی آب گرفتگی در بالادست را به همراه داشت و تا زمان نگارش این گزارش مدت 8 روز است که عملیات پاکسازی و احیای مسیر، توسط راهداری استان مازندران، همچنان ادامه دارد.
  پس از این رویداد گروهی از کارشناسان پایگاه ملی داده های علوم زمین کشور به سرپرستی آقای مهندس شهرام نصیری عازم پهنه ی آسیب دیده شدند.
   گزارش زیر حاصل یافته های مقدماتی این گروه است:
 این گسیختگی در ساعت22:30، به تاریخ 10 فروردین ماه 1386، واقع در مختصات جغرافیایی 24/51 درجه ی طول خاوري و 27/36 درجه ی عرض شمالي؛ در حالی به وقوع پیوست که 60 متر از جاده اصلی، به همراه 4 دکل متوسط پست انتقال برق را بطور کامل تخریب نمود و خوشبختانه تلفات جانی به همراه نداشت.
   
   پیشینه و عامل رویداد
   بیش از 30 رویداد موردی زمینلغزش (سنگ افت، سنگ لغزش و خاک لغزش) در جاده کرج - چالوس حد فاصل سیاه بیشه تا دزد بند، آخرین خاطره ی لغزش های دامنه ای است که به شکل گروهی در این مکان به زمینلرزه ی 8 خرداد 1383 فیروزآباد کجور (Mw=6.2, I0=VIII (EMS98)) بر می گردد. نزدیک به یک سوم این زمینلغزش های مرگ بار در گردنه هزار چم یعنی در مکان گسیختگی حاضر رخ داده است.
   جانمایی گسیختگی گوه ای فروردین 86 و مقایسه آن با نقشه ی شدت لرزه ای زمینلرزه ی8/03/83 فیروزآباد کجور نشان می دهد رویداد اخیر در پهنه ی مهلرزه ای (I0=VIII (EMS98)) زلزله ی فیروزآباد کجور به وقع پیوسته است. بنابراین گرچه بارندگی اخیر ماشه ی این ناپایداری بزرگ را کشیده است ولی بدون شک جنبش ناشی از زمینلرزه فیروزآباد در سستی دامنه های سنگی و توسعه گسیختگی ها موئثر بوده است.
     
   پیکرشناسی زمین
   ریخت شناسی جوان که با شکل گیری قله های تیز، دره های عمیق، دامنه های پر شیب و صخره های دیوار گونه ی پر شیب آشکار است، نشان از زمینساخت جنبا در این ناحیه دارد. به این مفهوم که این عامل، خود توسعه سطوح ضعف سیستماتیمک، خورد شدگی و فرسایش را به همراه داشته است. این مسئله در مواردی سبب تشکیل خاک در دامنه های پرشیب و تمرکز پوشش درختی شده است. در جناح مقابل توده جابجا شده عملکرد یک گسل فرعی سبب تمرکز آب و پوشش درختی شده است که ممکن است رسوبات حاشیه ی یخچالی نیز بخشی از تامین خاک عهد حاضر این منطقه را عهده دار باشد.
  
   پی جویی صحرایی رویداد
   15 کیلومتر از جاده کرج به چالوس پس از ولی آباد، در دره ای با روند شمال باختری – جنوب خاوری تا باختری – خاوری، در منطقه ای موسوم به گردنه ی هزارچم، در 4 رقوم توپوگرافی (مجموعا به میزان 450 متر) به شکل هرپین (hair pin) تغییر ارتفاع می دهد. این دره به احتمال زیاد گسلی به طول 12 کیلومتر با روند N110E در تشکیل آن موثر بوده است و همچنین آثار فرسایش یخچالی در آن دیده می شود.
   دو روند اصلی شکستگی برشی (master shear fracture) (1-N40E و 2- N30W) در این دره حاکم است که روند N40E ، کاری بوده و منجر به گسیختگی های عمیقی در صخره های منتهی به عمق دره شده است. لغزش اخیر در یک سطح گوه ای حاصل از عملکرد شکستگی برشی با روند N40E و به شکل گسیختگی گوه ای (wedge failure) در سنگ آهک ریز دانه حادث شده است.
  
   تحلیل ریاضی توسعه گسیختگی با استفاده از نرم افزار ANSYS 1
   از آنجا که با تکیه بر قضاوت مهندسی متخصص ماهر و آشنا به ناپایداری های دامنه ای، صخره مجاور پهنه جابجا شده بسیار مستعد گسیختگی تشخیص داده شده است، این صخره با شیب نسبتا قائم سنگی برای تحلیل در محیط نرم افزاری Ansys 10 انتخاب گردید. بر مبنای بانک داده های ژئوتکنیک پایگاه ملی داده های علوم زمین کشور(NGDIR)، پارامترهای مقاومت برشی چسبندگی 1 زاویه اصطکاک داخلی 46 درجه به توده آهکی تا آهک دولومیت (احتمالا سازند سلطانیه) نسبت داده شد که در حالت اشباع ظریب اطمیان 7/0 (هفت دهم) برای آن محاسبه گردید.  
   هچنین الگوی گسیختگی با آهنگ جابجایی کم از قسمت درزه های سیستماتیک سطحی و آهنگ جابجایی زیاد، از سطح شکستگی برشی همراه است. به دلیل وضعیت صفحه گسیختگی، صخره مورد آزمایش به سنگ افت منجر خواهد شد ولی به دلیل زاویه شیب صخره و عملکرد 2 درزه اصلی در لغزش، رویداد فروردین 86 منجر به گسیختگی گوه ای شده است.
  
   جمع بندی  
   - زمینلغزش فروردین 86 در کیلومتر 103 جاده کرج – چالوس، گردنه هزار چم از نوع گسیختگی گوه ای (Wedge failure) در سنگ آهک تا آهک دولومیتی ریز دانه و به ابعاد تخمینی دو هزار متر مربع (m)40 *(m)5*(m)10)) بوده است.
   - این گسیختگی در پاسخ به بارندگی 72 ساعته روزهای هفتم تا نهم فروردین 1386 حادث شده ولی بدون شک توسعه سطوح ضعف و گسیختگی در زلزله ی 8/03/83 فیروزآباد کجور صورت پذیرفته است، چراکه بیشترین تمرکز جنبش های دامنه ای به تحریک از این زلزله در گستره ی پیرامونی رویداد اخیر(شدت لرزه ای EMS 98) VIII) است.
   - بر اساس مدل سازی ریاضی، یک صخره سنگی در مجاورت توده جابجا شده مستعد حرکت می باشد و در صورت رویداد یک بارندگی شدید یا جنبش ناشی از یک زلزله متوسط و بزرگ (M>5.5) با خطر سقوط همراه است.