۱-روش انجماد تراکمی :  در حالتی که محیط از نظر آب مایع اشباع باشد یک ریز قطره آب می تواند روی یک عامل هسته زا متراکم شود . اگر در این حالت دما زیر صفر درجه باشد ریز قطره در طول روند تراکم به یخ تبدیل می شود .این حالت تحت عنوان روش تراکمی شناخته شده است .   

 ۲-روش غوطه وری : ممکن است عامل هسته زا در دمای بالای صفر درجه در قطره آب غوطه ور شده باشد زمانیکه دما به زیر صفر درجه می رسد در جریان فرایند تراکم ریز قطره یخ می زند .این حالت را روش غوطه وری می نامند.

۳-روش تماسی : زمانیکه هسته زای یخی در تماس مستقیم با یک ریز قطره یخی در آید قطره آب ممکن است فورا بر روی عامل هسته زا به شکل یخ دراید که این حالت را روش تماسی گویند.

۴-روش ترسیب : بخار آب موجود در دمای زیر صفر درجه می تواند مستقیما از حالت بخار به جامد در سطح عامل هسته زا جذب شود . در این حالت محیط باید از نظر یخ مافوق اشباع باشد. چونکه دما زیر صفر درجه است تبدیل به فاز یخ فوری انجام می گیرد و منجر به ترسیب می گردد.

ویژگیهای مواد بارور کننده : " سرد کننده بوده و بتواند باعث تشکیل کریستالهای یخی شود ، میدان الکتریکی داخل آن باعث جهت گیری مولکولهای آب شود ، وجود نقاط فعال در ماده که مولکولهای آب بیشتری جذب شود ، عدم انحلال آب در آن ، نداشتن رسوبات سمی ، کم هزینه و ارزان بودن ، عدم آسیب رسانی به محیط ، امکان تزریق آن به ابر ، قابل دسترس بودن ، دارا بودن زمان نگهداری طولانی "

  آشنایی با برخی از بارور کننده ها :

دی اکسید کربن جامد یا یخ خشک : این ماده بطور سریع  آب و بخار آب را به کریستالهای یخ تبدیل می کند و تاثیر زیادی در نزدیکی سطح یخبندان دارد و پس از گذشت 30 دقیقه از تزریق آن عرض منطقه سرد شده در اثر این ماده به 3 تا 5 کیلومتر می رسد .

پروپان مایع : این ماده قابل اشتعال می باشد و برای افزایش برف زمستانی ونیز برای عمل مه زدایی از سطح فرودگاهها و جاده ها مناسب می باشد .

یدید نقره و یدید سرب : این مواد کارایی کمتری دارند و وزش باد منجر به افزایش کارایی آنها می شود و بهتر است که هنگام استفاده از آنها از کاتالیزور نیز استفاده شود .

مواد آلی بارورکننده ابر : این مواد نسبت به مواد فوق الذکر کم هزینه بوده و دمای آستانه بالایی دارند مثل رافینوز ،اسید تریمیک و فلورو گلوسینول .

اما نکته مهمی که توجه دانشمندان را به خود جلب نموده است بارش بیولوژیکی می باشد بعبارتی به جای استفاده از هسته سازهای شیمیایی از باکتریهای موجود در طبیعت استفاده می شود که دانشمندان با آنالیز برفهای طبیعی موجود در سرتاسر دنیا به این واقعیت پی برده اند که باکتریها به عنوان هسته سازهای بیولوژیکی اتمسفر می باشند . که چرخه آن به این صورت است که گروههای کوچک باکتری روی سطوح گیاهان تشکیل شده و سپس باد آنه را به داخل ا تمسفر حمل می کندو سپس کریستالهای یخی در اطراف آنها تشکیل می شود و جمع شدن و جذب آب بر روی کریستالها باعث می شود که مدام این کریستالها بزرگ و بزرگتر شوند و در نهایت بارش صورت گیرد و هنگام بارش این باکتریها به زمین برمی گردند و تحقیقات حاصله بیانگر وجود رابطه بین میزان بارش و تراکم گیاهان یک منطقه است و از مواد دیگری که در باروری ابرها استفاده می شود می توان به نمک و ذرات سولفات و نیترات نیز اشاره نمود .

عوامل موثر در انتخاب مواد هسته ساز :  برخی

1 – هدف: منظور از باروری چیست ؟ ( افزايش بارش ، كاهش بارش ، كاهش تگرگ و يا كاهش رعد و برق و ... )

2 – امکانات تیم اجرا کننده پروژه: نظیر هواپیما ، زنراتورهای زمینی و ...

3 – نوع ابر : که از طریق پدیده های اپتیکی نظیر هاله و رنگین کمان و... ونیز از طریق اطلاعات رادارها قابل تشخیص است .

4 – سرعت باد: مثلا اگر سرعت باد بیشتر باشد باید از موادی استفاده شود که در زمان خیلی کم پس از تزریق عمل بارش شروع شود تا باران به مناطق دورتر نبارد.

5 – دمای ابر : که در انتخاب ماده نقش مهمی دارد .

روشهای تزریق مواد :

1 – با استفاده از تجهیزات زمینی نظیر ژنراتورهای زمینی که در محل مناسبی در مناطق کوهستانی نصب شده واز راه دور کنترل می گردند که از آنها برای تبدیل مواد باروری به ذرات بسیار ریز ( در حد میکرون ) و آزاد سازی آنها در هوا استفاده می شود . سپس این مواد با استفاده از جریانات باد به درون ابر وارد می شود.

2 – با استفاده از تجهیزات پرتابی زمین به هوا مانند موشکهای ویژه و گلوله های توپ که بیشتر برای جلوگیری از بارش تگرگ کاربرد دارد.

3 – با استفاده از هواپیما که عمده عملیات باروری با استفاده از آن صورت می گیرد و با استفاده از آن باروری ابر با توجه به نوع ماده باروری و شرایط جغرافیایی و نوع ابر به سه روش صورت می گیرد .

الف ) باروری در پای ابر : مواد هسته ساز در پای ابر بوسیله ژنراتورهای نصب شده بر روی هواپیما پخش شده و بدلیل جریانات صعودی هوا وارد ابر شده و در داخل ابر توزیع می شوند .

ب) باروری در داخل ابر: در این روش عوامل هسته ساز نظیر نیتروژن مایع ، یخ خشک و... به داخل ابر پرتاب می شوند.

ج) باروری از قله ابر : در این روش با پرواز هواپیما در بالای ابر عوامل باروری به درون ابر پرتاب می شوند.

+ نوشته شده در  شنبه ۲۸ مرداد ۱۳۹۱ساعت 8:19  توسط ق  |