سياره 51 پگاسي بي نخستين سيارهاي بود که به دورستارهاي مانند خورشيد کشف شد. کشف اين سياره گازي که به سال 1995 بازميگرددسرآغازي بود براي جستجو به دنبال سيارات فراخورشيدي که در اطراف ستارگان رشته اصليدر گردشند. علت نامگذاري اين سياره به 51 پگاسي بي، کشف آن در صورت فلکي اسب بالداريا پگاسوس بوده است.
نزديکترين نزديکترين سياره فراخورشيدي به زمين که تاکنون کشف شده, سياره اپسيلون اريداني بي است. اين سياره که به دور ستارهاي خورشيدمانند و در فاصله تنها 5/10 سال نوري از زمين قرار دارد، آنقدر از ستاره خود فاصلهدارد که احتمال وجود آب مايع بر سطح آن تقريبا منتفياست.
جوانترين جوانترين سياره فراخورشيدي که تا کنون کشفشده است کمتر از يک ميليون سال عمر دارد و به دور ستارهاي با نام کاکو تائو 4 درفاصله 420 سال نوري از زمين در حال گردش است. منجمان در هنگام بررسي حلقهاي ازغبار در اطراف اين ستاره، متوجه يک حفره عظيم حلقه مانند به دور آن شدند که قطر آن 10 برابر فاصله زمين تا خورشيد بود و احتمالا به دليل نيروي گرانش سياره که موجبپراکندگي ذرات غبار در طي مسير خود شده، به وجود آمدهاست.
كهنسالترين مسنترين سيارهاي که تا کنون کشف شده، 7/12 ميليارد سال عمر دارد. اين سياره که قدمت آن 8 ميليارد سال از زمين بيشتر استتنها 1 ميليارد سال پس از پيدايش جهان و انفجار مهيبي که به مهبانگ معروف است شکلگرفته است. کشف اين سياره که پي اس آر بی 1620-26سی ناميده شد، از آن جهت حائزاهميت بود که نشان داد حيات ميتواند بسيار زودتر از آنچه پيشتر تصور ميشد درنقطهاي از جهان به وجود آمده باشد.
بزرگترين سياره تي آر اي اس-4 با قطري معادل 7/1 برابرقطر مشتري (20 برابر قطر زمين)، بزرگترين سيارهاي است که تا کنون کشف شده است. منجمان قطر اين سياره را هنگامي که در حال عبور از جلوي ستاره خود به نام جي اس سي 00648-02620بود محاسبه کردند. چگالي متوسط اين سياره غول آسا به طرز عجيبي پايين ومعادل 2/0 گرم بر سانتيمتر مکعب است. مدت حرکت انتقالي اين سياره که در فاصله 1400سال نوري از زمين قرار دارد، تنها 5/3 روز است. ستارهاي که اين سياره به دور آنکشف شده در مرحله گذار از يک ستاره رشته اصلي به غول قرمز و با عمري حدود 5 تا 7ميليارد سال است. گرچه سن اين ستاره تقريبا معادل سن خورشيد (5/4 ميليارد سال) است،اما از آنجا که جرم اين ستاره بسيار بزرگتر از جرم خورشيد بوده، با سرعت دو برابرخورشيد سوخت خود را به پايان رسانده و در حال تبديل شدن به غول قرمز تا يک ميلياردسال آينده است. در آن زمان، سياره تي آر اي اس-4 به واسطه فاصله کمي که تا ستارهخود دارد به طور کامل توسط ستاره مادر بلعيده خواهدشد.
کوچکترين سياره اُ جي ال اي-2005-بي ال جي-390 ال بيکوچکترين سياره فراخورشيدي که تاکنون کشف شده، جرمي حدود 5/5 برابر زمين دارد وبه دور ستاره کوتوله قرمزي که فاصله آن تا زمين 28000 سال نوري است، ميگردد. گرچهپيش از اين سياراتي در ابعاد کره زمين خارج از منظومه شمسي کشف شده بودند، اماتمامي آنها به دور ستارگان نوتروني پيدا شدندو بدين سبب شرايط ايجاد حيات رانداشتند. فاصله ميان اين کوتوله قرمز با سياره خاکي خود که از نظر ساختار يکي ازشبيهترين سيارات فراخورشيدي به زمين محسوب ميشود، 5/2 برابر فاصله زمين تا خورشيداست. اين در حالي است که اغلب سيارات فراخورشيدي که تاکنون کشف شدهاند درفاصلهاي معادل فاصله عطارد تا خورشيد از ستاره خود قرار گرفتهاند. دماي پايين اينسياره که حدود 220- درجه سانتيگراد تخمين زده ميشود امکان پيدايش و رشد حيات بهگونهاي که ما در زمين با آن روبهرو هستيم را به حداقلميرساند.
سريعترين سرعت بالاي سويپس-10که در فاصله تقريبي 1،200،000 کيلومتري از ستاره خود کشف شده، اين سياره را ملقب به سريعترين سيارهفراخورشيدي کرده است. يک شبانه روز در اين سياره بادپا تنها 10 ساعت است. به هميندليل، سويپس-10 در زمره سياراتي با دوره تناوبي بسيار کوتاه موسوم به USPPs طبقهبندي شده است.
عجيبترين سيارات فراخورشيدي كه تا كنون كشف شدهاند هريك داراي ويژگيهاي منحصر به فرد و غالبا عجيبي هستند. اما يكي از عجيبتريناكتشافات سيارات فراخورشيدي، سيارهاي است كه در سپتامبر 2004 ميلادي به دور يككوتوله قهوهاي كشف شد. كوتولههاي قهوهاي ستارگاني كم فروغ با دماي سطحي كم هستندكه چگالي نسبتاً پايين آنها مانع از همجوشي هستهاي در مركز آنها شده است. اينسياره كه 2 ام 1207 بي نام گرفت، در فاصله تقريبي 100 واحد نجومي (هر واحد نجوميفاصله متوسط زمين تا خورشيد معادل 150 ميليون كيلومتر) از ستاره خود قرار گرفتهاست. جرم اين سياره 5 برابر سياره مشتري - بزرگترين سياره منظومه شمسي - و تنها 5برابر كمتر از ستاره ميزبان خود بود در حالي كه بيشتر سياراتي كه تاكنون كشفشدهاند از نظر جرم با ستاره خود در نسبت 1:1000 هستند. دماي اين سياره جوان كهتقريبا 8 ميليون سال از زمان پيدايش آن ميگذرد، در حال حاضر حدود 1000 درجهسانتيگراد تخمين زده ميشود. نشانههايي از وجود آب در جو اين سياره و تغييراتدرخشندگي آن كه ميتواند دليل وجود ابرها باشد، منجمان را به بررسي بيشتر اين سيارهمرموز ترغيب ساخته است. از سوي ديگر، فاصله زياد ميان اين سياره با ستاره خود وهمچنين نسبت پايين جرم اين دو، نظريه سحابي خورشيدي را كه در حال حاضر قويتريننظريه پيدايش سيارات است با مشكل مواجه كرده است.
+ نوشته شده در سه شنبه ۱۸ دی ۱۳۸۶ساعت 9:35  توسط ق
|