گلفشانها، مخروطهايي از جنس گل رس هستند كه بيشتربين يك تا دو متر ارتفاع دارند. اين پديده هاعمدتاً حالت موقتي دارند. گلفشانها هم در خشكيها ديده مي شوندوهم در اقيانوسها. اين ساختها در ارتباط با ذخاير هيدروكربني و همينطور مناطق تكتونيكي در حال فرورانش و همينطور كمربندهاي كوهزايي در ارتباط هستند. در موارد خيلي نادر هم با آتشفشانها مرتبط ميشوند. نحوه تشكيل آنها هم بر اثر گازهايي كه بر اثر عوامل ذكرشده آزاد مي شوند، در هنگام صعود از لايه هاي گلي در راستاي زونهاي شكسته شده و يا ضعيف، گل را نيز با خود به بالا مي آورد و به مرور ساختمانهاي مخروطي شكلي را ايجاد مي كنند. گازهايي كه خارج مي شوند در حدود هشتاد و شش درصد متان و مقادير كمي دي اكسيد كربن و نيتروژن است و مايعات همراه گل بيشتر آب و گاه شامل مواد اسيدي و يا آب شور و يا سيالات هيدروكربني است. گلفشانها علاوه برايران در كشورهاي ديگر مانند جنوب شرق اكراين، سيسيل درايتاليا، آذربايجان، اطراف درياي سياه، پاكستان، منطقه ژينگ جيان در چين، اندونزي و هندوستان، آمريكا، ونزوئلا و منطقه آمريكاي مركزي وجود دارد. ابعاد گلفشانها بسيار متغير است، گاهي به حدود هفت صد متر ارتفاع نيز مي رسند. در ايران گلفشانها در دو منطقه سيستان و بلوچستان خصوصا در منطقه چابهار و همينطور منطقه گميشان ديده ميشود. علاوه بر اينها درمنطقه خاش نيز يك نمونه گلفشان وجود دارد.
برگرفته از سايت ويكي پديا و سازمان زمين شناسي آمريكا
+ نوشته شده در  جمعه ۲۷ اردیبهشت ۱۳۸۷ساعت 10:18  توسط ق  |